از اتوبوس پیاده می شود، فلکه ساعت است، هیچکس نیست. پیش رویش خیابان، خالی خالی است. شرجی است، زمین خیس است «پل نادری؟» چیزی جز ردیف چراغها- که انگار انتها ندارد- نمی بیند. بوی آشنا – بوی شب کارون را حس می کند. همه چیز ساکت است، اتوموبیلی پرشتاب می گذرد و یک لحظه، خلوت خیابان را آشفته می کند «پل سفید کو؟» طاقهای بلند پل سفید را نمیبیند «نه! همه چی عوض شده!» بقچه را دست به دست می کند و کنار جدول، تو درازای خیابان راه می افتد. دور می شود، دورتر. حالا، زیر نور جیوه ای چراغهای حاشیه خیابان، مثل یک لکه سیاه، لرزش نامحسوسی دارد. چند لحظه بعد، جنبش سایه آرام می گیرد – ایستاده است؟ تردید دارد؟ راه را گم کرده است؟ «هووف!- دده، کجایی؟ کجا؟»

جوان خاکستری پوش روبرویم  ایستاده است و حرف می زند. نمیدانم چه میگوید. صدایشس را نمی شنوم. به لبهایش نگاه میکنم که تند تند حرکت می کندد . دندانهای ناموزونش پیدا و ناپیدا می شوند. نگاهم از لبانش سر می خورد رو دماغش. چه بزرگ و بی قاعده به نظرم می آید. بعد به چشمانش نگاه می کنم که انگار کلاپیسه است. حالا، پیشانی جوان خاکستری پوش است. عرق و خاک هم قاطی شده است و تمام پیشانی اش را پوشانده است. ناگاه از بالای سر جوان خاکستری پوش چشمم می افتد به دستی که در انفجار از شانه جدا شده است و همراه موج انفجار بالا رفته است و تو خوشه خشک نخل بلند پایه گوشه حیاط ننه باران گیر کرده است.
آفتاب کاکل نخل را سایه روشن زده است. خون خشک، تمام دست را پوشانده است. انگشت کوچک دست، از بند دوم قطع شده است و سبابه اش مثل یک درد، مثل یک تهمت و مثل یک تیر سه شعبه به قلبم نشانه رفته است.

مجموعه قصه «زائری زیر باران» سند روشن، گویا و بی پیرایه ای از صفا و صداقت و هجوم آفت به چشم انداز سبز باغی پردرخت است – باغی که آبش را مسموم کرده اند و برگهای تازه اش به وسعت یک لبخند هم نمی پایند و قبل از طلوع، غروب در تدارک رسیدن است.
محمود از دنیای امیدی که بیهوده می روید، به سرزمینی می رسد که همه چیز در حال دگرگونی است، دگرگونی ویرانگر، دگرگونی پرخاشگر و سرانجام دگرگونی در تسلیمها و باورها.
مکان قصه های مجموعه «زائری زیر باران» اکثرا جنوب است، جنوبی که صمیمیت در آن با  آفتاب داغ الفتی دیرینه دارد. محمود در این مجموعه، قصه گوی زوالها و وحشتها است و دلش نمی خواهد بیهوده به کسی امید بدهد و سرانجام در مرحله عمل این امید مثل تابوتی بی گور روی دست صاحبش بماند.
قصه «ترس» جدالی برای زیستن و آزاد زیستن است، «از دلتنگی» حکایت گونه ای از سرگردانی است، «برخورد» از هجوم ماشین به روستا می گوید – روستایی که نمی داند با این هیولای خستگی ناپذیر چه کند و در «سایه سپیدارها»، قصه تلخ بی اعتمادی است به نشانه ویرانی برای همه چیز.

با غرش جرثقیلها و هژده چرخه ها از تو رختخواب می پریدیم و تازه آفتاب زده بود که می رفتیم و زیر سایه دیوار می نشتیم و نگاه میکردیم که کارگران آبی پوش، با کاسکتهای سفید آهنی که نور خورشید را بازمی تافت، تو تله بستها وول می خوردند. آفتاب که پهن میشد، خنکای صبح را می مکید. حالا دیوار آجری شکری رنگی، رودخانه را از سرما بریده بود و زخم زرد رنگ میدان نفتی پشت    خانه‏ های ما، سر باز کرده بود و دویده بود تو کوچه ها و دو رشته لوله قیراندود، مثل دو مار نر و ماده، از حاشیه انبوه نخلهای دوردست خزیده بود و آمده بود تو میدانگاهی و پایه های چوبی مالیده به نفت، مثل چوبه هاب دار، جا به جا  تو خیابان بزرگ شهر کوچک ما نشسته بود و گازرکها، روسیمها می لرزیدند…
و شب که پدرم از قهوه خانه برگشت. لب و لوچه اش آویزان بود و به خواج توفیق که ازش پرسید «چه بود» گفت «میخوان خونه هارو خراب کنن… میگن برا اداره بازم زمین میخوان…»

شامل «مول»، «دریا هنوز آرام است» و «بیهودگی»

برای شناخت آثار احمد محمود، باید از نخستین مجموعه داستان کوتاه او یعنی «مول» که در سال 1338چاپ شد، آغاز کرد. مجموعه ‏ای که حضور او را در مقام نویسنده‏ ای جستجوگر و قدرتمند اعلام داشت. داستان‏های «مول» و بیشتر داستان‏های مجموعه‏ های «دریا هنوز آرام است»(1339) و «بیهودگی»(1341) سرشار از مشاهدات دقیق دربارۀ کار و زندگی مردم عادی است. درواقع می‏توان گفت گسترۀ قصه های او سرزمین عطش‏ناک جنوب و زندگانی ساده اما پررنج مردم آن دیار است. این داستان‏ها غالبا کوتاه هستند و گفتگوی درونی در آنها غلبه دارد و با ایجاز نوشته شده ‏اند که واقعیت‏های اجتماعی را بیان می‏کنند، به ویژه شرح زندگی مردم فرودست جامعه را که رنج می‏برند، کار می‏کنند و پناهگاهی ندارند، با این همه چرخ زندگی اجتماعی را صبورانه پیش می‏برند. بی‏ شک لقب داستان‏سرای جنوب ایران بیشتر برازندۀ احمد محمود است که بدون گرایش به فوت و فنّ داستانی مدرنیسم، واقعیت خشن زندگانی مردم جنوب ایران را در افق تاریخی نشان می‏دهد.

«سیلماریلیون» مجموعه‌ای است از آثار اسطوره‌‌سازانۀ تالكین، كه پس از مرگ او به‌كوشش پسرش در سال 1977، چهار سال پس از درگذشت او منتشر شد. «سیلماریلیون» به‌معنایی اولین و آخرین كتاب تالكین است، درام كهنی كه شخصیت‌های «ارباب حلقه‌ها» رگ و ریشۀ خود را در آن می‌یابند و برخی دیگر مثل الروند و گالادریل از قهرمانان آن به‌شمار می‌آیند.

تالكین تألیف «سیلماریلیون» را از سال 1917 آغاز و پیوسته روی آن كار كرد و تغییراتی در آن داد و گسترش اثر در تمام طول عمرش ادامه داشت. سیلماریلیون حدیث دنیایی است به‌نام «ائا» كه خوانندگان را با سرزمین‌های مختلف و ساكنانش آشنا می‌كند. سیلماریلیون متشكل از پنج بخش است: بخش اول آینولینداله، در مورد آفرینش «ائا»، بخش دوم والاكوئنتا، توصیف والار و مایار، نیروهای فوق طبیعی در ائا، بخش سوم كوئنتا سیلماریلیون، كه بخش عمدۀ مجموعه را تشكیل می‌دهد. این بخش روایت وقایع تاریخی قبل از دوران نخست و طی همین دوران و از جمله جنگ بر سر گوهرهایی به‌نام سیلماریل است، همان گوهرهایی كتاب نام خود را از آنها گرفته است. بخش چهارم آكالابت، روایتی است از تاریخ سقوط نومه‌نور و مردمانش در دوران دوم. بخش پایانی حدیث حلقه‌های قدرت و دوران سوم است.

سیلماریلیون كتاب آسانی نیست، اما علاقمندان دنیای تالكین با خواندنش رنج را به لذت تبدیل می‌كنند و برای نحوۀ تلفظ اسامی، اسطوره‌شناسی، ریشه‌شناسی كلمات، تبارشناسی و آگاهی از تاریخ و جغرافیای والینور، بلریاند، نومه‌نور و سرزمین میانه، مثل دایرۃالمعافی به آن رجوع می‌كنند.

هابیت نام موجودی است در داستان‌های تالكین. این استاد زبان‌شناسی تاریخی در دانشگاه آكسفورد برای خلق دنیای داستانی‌اش رنج‌های بسیاری را بر خود هموار كرد و نتیجه استقبال بی‌نظیر خوانندگان از آثار او بود چنان‌كه اكنون واژۀ «هابیت» جزو مدخل‌های ضروری هر فرهنگ معتبر انگلیسی به‌شمار می‌آید.

اما هابیت یعنی چه؟ هابیت‌ها مردم كوچكی هستند، كوچك‌تر از دورف‌ها و عاشق صلح و آرامش و زمین‌های كشاورزی خوب هستند. از ماشین بدشان می‌آید، اما ابزار را ماهرانه به‌كار می‌برند. چالاك‌اند، اما دوست ندارند عجله كنند. چشم و گوش‌شان تیز است. خیلی زود چاق می‌شوند. لباس‌هایی به‌رنگ روشن می‌پوشند، اما خیلی كم كفش پا می‌كنند. خندیدن و خوردن (شش وعده در روز) و نوشیدن را دوست دارند. از مهمانی خوش‌شان می‌آید و همین‌طور از دادن و گرفتن هدیه. در سرزمینی زندگی می‌كنند كه به آن شایر می‌گویند.

«هابیت» داستان این موجودات دلچسب است: داستانی فی‌نفسه كامل، اما پر از نشانه‌هایی كه خبر از اتفاقات شوم آینده می‌دهد. این كتاب روایت ماجراهای بیلبو بگینز، همان هابیت سفر كرده و سرگردان است كه حلقۀ یگانۀ قدرت را پیدا كرد (بعضی‌ها می‌گویند دزدید) و با خودش به شایر آورد. به این ترتیب كتاب آغازی است كاملاً ضروری برای داستان عظیم جنگ حلقه‌ها كه تالكین آن را در حماسۀ فانتزی سه جلدی‌اش یعنی «ارباب حلقه‌ها» كامل می‌كند.